Từ những trận chiến nảy lửa, những cuộc phiêu lưu kỳ thú cho đến những thử thách trí tuệ hóc búa, thế giới game luôn mang đến cho người chơi những trải nghiệm đa dạng và đầy hấp dẫn. Việc hiểu rõ các thể loại game sẽ giúp bạn dễ dàng lựa chọn được những tựa game phù hợp với sở thích và tận hưởng trọn vẹn niềm vui giải trí. Kienthucgame.org sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về các thể loại game phổ biến trên PC, Mobile và Console.
Giới Thiệu
Thị trường game ngày càng phát triển với sự xuất hiện của vô số thể loại game phong phú, đáp ứng nhu cầu giải trí đa dạng của người chơi. Từ những tựa game hành động (action games) kịch tính, game nhập vai (RPG) cho phép hóa thân thành nhân vật, game chiến thuật (strategy games) đòi hỏi tư duy, game mô phỏng (simulation games) chân thực, game thể thao (sports games) sôi động, game giải đố (puzzle games) hóc búa, đến game phiêu lưu (adventure games) kỳ thú và game MOBA (Multiplayer Online Battle Arena) đầy tính cạnh tranh, mỗi thể loại đều mang đến những trải nghiệm độc đáo riêng biệt.
Hiểu rõ các thể loại game là bước đầu tiên để bạn lựa chọn được những tựa game phù hợp với sở thích cá nhân. Kienthucgame sẽ đi sâu phân tích các thể loại game phổ biến nhất, bao gồm đặc điểm, ví dụ, điểm mạnh, điểm yếu, giúp bạn có cái nhìn tổng quan và đưa ra lựa chọn sáng suốt.
Các Thể Loại Game Phổ Biến
Game Hành Động (Action)
Game hành động là thể loại game tập trung vào các thử thách thể chất, phản xạ và kỹ năng chiến đấu của người chơi. Dòng game này thường có nhịp độ nhanh, kịch tính và đòi hỏi người chơi phải tập trung cao độ.
Platform (Nhảy nhót)
Platform là một nhánh của game hành động, tập trung vào việc di chuyển và nhảy qua các chướng ngại vật. Người chơi sẽ điều khiển nhân vật vượt qua các màn chơi được thiết kế với nhiều nền tảng (platform) và cạm bẫy.
- Đặc điểm: Lối chơi đơn giản, dễ tiếp cận, tập trung vào kỹ năng di chuyển và phản xạ.
- Ví dụ: Super Mario Bros., Sonic the Hedgehog, Donkey Kong Country, Celeste.
Shooter (Bắn súng)
Shooter là thể loại game hành động tập trung vào việc sử dụng súng và các loại vũ khí tầm xa khác để tiêu diệt kẻ địch.
Phân loại:
- FPS (First-Person Shooter): Góc nhìn thứ nhất, mang lại trải nghiệm chân thực và kịch tính. Ví dụ: Call of Duty, Counter-Strike: Global Offensive (CS:GO), Valorant, Overwatch, Battlefield.
- TPS (Third-Person Shooter): Góc nhìn thứ ba, cho phép người chơi quan sát nhân vật và môi trường xung quanh rộng hơn. Ví dụ: Gears of War, Fortnite, PUBG: Battlegrounds.
- RPG-Shooter: Kết hợp yếu tố bắn súng với các yếu tố nhập vai như lên cấp, tùy chỉnh nhân vật và trang bị. Ví dụ: Borderlands, Destiny 2, The Division 2.
- Game bắn súng sinh tồn (Survival Shooter): Thường sẽ có yếu tố sinh tồn như nhặt đồ (loot), chế đồ (craft) và xây dựng (build). Ví dụ: DayZ, Rust, Escape from Tarkov
Fighting (Đấu tranh)
Fighting game là thể loại đối kháng trực tiếp giữa hai hoặc nhiều nhân vật, thường là trong một sàn đấu (arena). Người chơi sẽ sử dụng các đòn đánh, kỹ năng đặc biệt và combo để hạ gục đối thủ.
- Đặc điểm: Tập trung vào kỹ năng chiến đấu, phản xạ và khả năng đọc vị đối thủ.
- Ví dụ: Street Fighter, Tekken, Mortal Kombat, Super Smash Bros., Dragon Ball FighterZ.
Beat ’em up (Đánh đấm)
Beat ’em up, hay còn gọi là brawler, là thể loại game hành động tập trung vào cận chiến, thường là đánh đấm bằng tay không hoặc vũ khí cận chiến. Người chơi sẽ điều khiển nhân vật di chuyển theo màn hình ngang và đánh bại kẻ địch trên đường đi.
- Đặc điểm: Lối chơi đơn giản, dễ tiếp cận, tập trung vào hành động liên tục.
- Ví dụ: Streets of Rage, Final Fight, Double Dragon, Golden Axe.
Stealth (Lén lút)
Stealth game đề cao sự bí mật và chiến thuật ẩn nấp. Người chơi sẽ phải tránh bị phát hiện, sử dụng môi trường xung quanh để ẩn nấp và tiêu diệt kẻ địch một cách âm thầm.
- Đặc điểm: Nhấn mạnh sự kiên nhẫn, chiến thuật và khả năng quan sát.
- Ví dụ: Hitman, Metal Gear Solid, Splinter Cell, Assassin’s Creed (một số phiên bản), Dishonored.
Survival (Sinh tồn)
Survival game đặt người chơi vào một môi trường khắc nghiệt, thường là thế giới mở (open world), và yêu cầu họ phải tìm kiếm tài nguyên, xây dựng nơi trú ẩn, chế tạo vật phẩm và chiến đấu để sống sót.
- Đặc điểm: Tập trung vào yếu tố sinh tồn, quản lý tài nguyên và khám phá thế giới.
- Ví dụ: Fortnite (chế độ Save the World), PUBG: Battlegrounds, Minecraft (chế độ Survival), Rust, The Forest, ARK: Survival Evolved.
Rhythm (Nhịp điệu)
Rhythm game là thể loại game âm nhạc, yêu cầu người chơi thực hiện các thao tác theo nhịp điệu của bài hát.
- Đặc điểm: Tập trung vào âm nhạc, phản xạ và khả năng cảm thụ nhịp điệu.
- Ví dụ: Taiko no Tatsujin, Guitar Hero, Beat Saber, Dance Dance Revolution, Osu!.
Các thể loại hành động khác
Ngoài các thể loại trên, còn có nhiều thể loại hành động khác như:
- Hack and Slash: Tập trung vào chiến đấu cận chiến với các đòn combo liên hoàn. Ví dụ: Devil May Cry, Bayonetta, God of War (các phiên bản gần đây).
- Racing-Action: Kết hợp yếu tố đua xe với hành động, bắn súng. Ví dụ: Twisted Metal, Burnout.
- Puzzle-Action: Kết hợp yếu tố giải đố với hành động. Ví dụ: Portal, The Witness.
Các loại game hành động luôn thu hút nhiều người chơi nhất.
Game Nhập Vai (Role-Playing Game – RPG)
Game nhập vai (RPG) là thể loại game cho phép người chơi hóa thân thành một hoặc nhiều nhân vật trong một thế giới hư cấu, phát triển nhân vật, đưa ra các lựa chọn ảnh hưởng đến cốt truyện và tham gia vào các cuộc phiêu lưu. Hãy cùng Kien thuc game tìm hiểu kỹ về thể loại RPG.
RPG Hành Động (Action RPG)
Action RPG kết hợp yếu tố nhập vai với hành động thời gian thực. Người chơi sẽ trực tiếp điều khiển nhân vật chiến đấu, sử dụng kỹ năng và né tránh đòn tấn công của kẻ địch.
- Đặc điểm: Chiến đấu thời gian thực, nhịp độ nhanh, tập trung vào kỹ năng điều khiển nhân vật.
- Ví dụ: Diablo, The Witcher 3: Wild Hunt, Path of Exile, Nioh, Dark Souls, Bloodborne, Elden Ring.
RPG Chiến Thuật (Strategy RPG)
Strategy RPG, hay còn gọi là Tactical RPG, kết hợp yếu tố nhập vai với chiến thuật theo lượt. Người chơi sẽ điều khiển một nhóm nhân vật, di chuyển và chiến đấu trên một bản đồ dạng lưới (grid-based map).
- Đặc điểm: Chiến đấu theo lượt, tập trung vào chiến thuật, vị trí và sử dụng kỹ năng.
- Ví dụ: Final Fantasy Tactics, Fire Emblem, Disgaea, XCOM, Divinity: Original Sin 2.
RPG Nhập Vai Truyền Thống (Classic RPG)
Classic RPG thường có cốt truyện tuyến tính, tập trung vào việc phát triển nhân vật, khám phá thế giới và hoàn thành nhiệm vụ. Chiến đấu thường diễn ra theo lượt hoặc theo hệ thống ATB (Active Time Battle).
- Đặc điểm: Cốt truyện sâu sắc, nhân vật đa dạng, thế giới rộng lớn, chiến đấu theo lượt hoặc ATB.
- Ví dụ: Final Fantasy (các phiên bản cũ), Dragon Quest, Chrono Trigger, Baldur’s Gate, Planescape: Torment.
RPG Trực Tuyến Nhiều Người Chơi (MMORPG)
MMORPG là thể loại game nhập vai trực tuyến, cho phép hàng ngàn người chơi cùng tham gia vào một thế giới ảo rộng lớn. Người chơi có thể tương tác với nhau, lập đội, chiến đấu, và cùng nhau khám phá thế giới.
- Đặc điểm: Thế giới mở rộng lớn, tương tác xã hội cao, tập trung vào việc phát triển nhân vật và tham gia các hoạt động cộng đồng.
- Ví dụ: World of Warcraft (WoW), Final Fantasy XIV, Guild Wars 2, The Elder Scrolls Online, Black Desert Online.
Các game nhập vai đang được người dùng ưa chuộng trong một vài năm gần đây.
Game Chiến Thuật (Strategy)
Game chiến thuật là thể loại game đòi hỏi người chơi phải có tư duy chiến lược, khả năng lập kế hoạch và quản lý tài nguyên để đạt được mục tiêu.
Real-Time Strategy (RTS)
RTS là thể loại game chiến thuật thời gian thực, nơi người chơi sẽ xây dựng căn cứ, thu thập tài nguyên, huấn luyện quân đội và điều khiển các đơn vị chiến đấu trong thời gian thực.
- Đặc điểm: Nhịp độ nhanh, đòi hỏi khả năng quản lý nhiều đơn vị và tài nguyên cùng lúc.
- Ví dụ: StarCraft II, Age of Empires, Command & Conquer, Warcraft III, Company of Heroes.
Turn-Based Strategy (TBS)
TBS là thể loại game chiến thuật theo lượt, nơi người chơi và đối thủ sẽ lần lượt thực hiện các hành động của mình.
- Đặc điểm: Nhịp độ chậm hơn RTS, tập trung vào chiến thuật và tính toán lâu dài.
- Ví dụ: Civilization, Heroes of Might and Magic, Total War, XCOM (một số phiên bản), Fire Emblem (một số phiên bản).
Game Mô Phỏng (Simulation)
Tin game cho biết game mô phỏng là thể loại game tái hiện lại các hoạt động, sự kiện hoặc hệ thống trong thế giới thực một cách chân thực nhất có thể.
Mô Phỏng Lái Xe (Racing)
Game mô phỏng lái xe tập trung vào việc tái hiện cảm giác lái xe đua, từ những chiếc xe đua F1 tốc độ cao cho đến những chiếc xe địa hình gồ ghề.
- Đặc điểm: Tập trung vào vật lý xe cộ, cảm giác lái và các yếu tố kỹ thuật của xe đua.
- Ví dụ: Forza Motorsport, Gran Turismo, Assetto Corsa, iRacing, Project CARS.
Mô Phỏng Bay (Flight)
Game mô phỏng bay cho phép người chơi trải nghiệm cảm giác điều khiển các loại máy bay khác nhau, từ máy bay dân dụng cho đến máy bay quân sự.
- Đặc điểm: Tập trung vào vật lý máy bay, hệ thống điều khiển và các quy trình bay.
- Ví dụ: Microsoft Flight Simulator, X-Plane, DCS World, Ace Combat (thiên về arcade hơn).
Mô Phỏng Kinh Tế (Business)
Game mô phỏng kinh tế, hay còn gọi là Tycoon game, cho phép người chơi xây dựng và quản lý các doanh nghiệp, tổ chức, hoặc thậm chí là cả một thành phố.
- Đặc điểm: Tập trung vào quản lý tài nguyên, nhân lực, và các yếu tố kinh tế khác.
- Ví dụ: Farming Simulator, Cities: Skylines, Planet Coaster, Two Point Hospital, Anno series, Tropico series.
Các Thể Loại Mô Phỏng Khác
Ngoài các thể loại trên, còn có nhiều thể loại mô phỏng khác như:
- Mô phỏng xây dựng (Construction and Management Simulation): Tập trung vào việc xây dựng và quản lý các công trình, thành phố, hoặc các hệ thống phức tạp. Ví dụ: Cities: Skylines, SimCity, Factorio.
- Mô phỏng sinh thái (Ecosystem Simulation): Tái hiện lại các hệ sinh thái tự nhiên, cho phép người chơi tác động và quan sát sự thay đổi của môi trường. Ví dụ: Eco, From Dust.
- Mô phỏng chiến tranh (Wargame): Tập trung vào việc mô phỏng các trận chiến, chiến dịch quân sự một cách chân thực. Ví dụ: Steel Division, Wargame series, Arma 3.
- Mô phỏng cuộc sống (Life Simulation): Cho phép người chơi điều khiển cuộc sống của một hoặc nhiều nhân vật ảo. Ví dụ: The Sims, Stardew Valley.
Game Thể Thao (Sports)
Game thể thao là thể loại game mô phỏng các môn thể thao ngoài đời thực, cho phép người chơi điều khiển các vận động viên hoặc đội tuyển thi đấu với nhau.
- Đặc điểm: Tập trung vào luật chơi, kỹ năng và chiến thuật của các môn thể thao.
- Ví dụ: FIFA (bóng đá), NBA 2K (bóng rổ), Madden NFL (bóng bầu dục Mỹ), MLB The Show (bóng chày), NHL (khúc côn cầu trên băng), các tựa game thể thao điện tử (eSports) như Rocket League.
Game thể thao vẫn luôn có chỗ đứng vững chắc trong cộng đồng.
Game Giải Đố (Puzzle)
Game giải đố là thể loại game tập trung vào việc giải các câu đố, thử thách trí tuệ, logic và khả năng quan sát của người chơi.
- Đặc điểm: Đòi hỏi tư duy logic, khả năng suy luận và sáng tạo.
- Ví dụ: Tetris, Sudoku, Portal, The Witness, Professor Layton series, Baba Is You, các game giải đố tìm đồ vật (Hidden Object).
Game Phiêu Lưu (Adventure)
Game phiêu lưu là thể loại game tập trung vào cốt truyện, khám phá thế giới và giải các câu đố để tiến triển câu chuyện.
- Đặc điểm: Cốt truyện hấp dẫn, thế giới rộng lớn, tập trung vào khám phá và giải đố.
- Ví dụ: The Legend of Zelda, Uncharted, Tomb Raider, Monkey Island, Grim Fandango, các game phiêu lưu giải đố (Adventure-Puzzle) như Myst.
Game MOBA (Multiplayer Online Battle Arena)
MOBA là thể loại game chiến thuật thời gian thực, nơi hai đội chơi, mỗi đội thường có 5 người, đối đầu với nhau trên một bản đồ có các đường đi (lane) và căn cứ (base) riêng biệt. Mục tiêu là phá hủy nhà chính ( Nexus/Ancient ) của đối phương.
- Đặc điểm: Tính đồng đội cao, chiến thuật đa dạng, tập trung vào việc điều khiển tướng (hero/champion) và phối hợp với đồng đội.
- Ví dụ: Dota 2, League of Legends (LoL), Heroes of the Storm, Mobile Legends: Bang Bang, Arena of Valor.
Các Thể Loại Khác
Ngoài các thể loại game phổ biến đã nêu, còn có nhiều thể loại game khác cũng thu hút đông đảo người chơi, bao gồm:
- Game Indie (Independent Game): Game được phát triển bởi các nhà phát triển độc lập hoặc các nhóm nhỏ, thường có lối chơi sáng tạo và độc đáo. Ví dụ: Stardew Valley, Undertale, Hollow Knight, Celeste.
- Game Kinh Dị (Horror Game): Thể loại game tập trung vào việc tạo ra bầu không khí rùng rợn, căng thẳng và sợ hãi cho người chơi. Thường có các yếu tố như quái vật, ma quỷ, jumpscare. Ví dụ: Resident Evil, Silent Hill, Outlast, Amnesia: The Dark Descent.
- Game Trí Tuệ (Educational Game): Thể loại game được thiết kế với mục đích giáo dục, giúp người chơi học hỏi kiến thức và kỹ năng mới.
- Game Sinh Tồn Kinh Dị (Survival Horror): Kết hợp các yếu tố của game kinh dị và game sinh tồn, vừa phải sống sót trong môi trường khắc nghiệt vừa phải đối mặt với nỗi sợ. Ví dụ: Resident Evil 7: Biohazard, The Last of Us, Alien: Isolation.
So Sánh Các Thể Loại Game
| Thể Loại | Điểm Mạnh | Điểm Yếu |
| Hành Động | Nhịp độ nhanh, kịch tính, rèn luyện phản xạ, kỹ năng. | Dễ gây căng thẳng, mệt mỏi nếu chơi liên tục. |
| Nhập Vai | Cốt truyện sâu sắc, thế giới rộng lớn, cho phép tùy chỉnh nhân vật, tự do khám phá. | Có thể tốn nhiều thời gian, đòi hỏi sự đầu tư và tìm hiểu. |
| Chiến Thuật | Phát triển tư duy chiến lược, khả năng lập kế hoạch, quản lý tài nguyên. | Nhịp độ chậm (đối với TBS), độ phức tạp cao, có thể khó tiếp cận với người chơi mới. |
| Mô Phỏng | Trải nghiệm chân thực, học hỏi kiến thức và kỹ năng mới. | Có thể nhàm chán nếu không có mục tiêu rõ ràng, đòi hỏi sự kiên nhẫn. |
| Thể Thao | Tính cạnh tranh cao, rèn luyện kỹ năng phối hợp đồng đội, giải trí lành mạnh. | Có thể gây ức chế nếu thua cuộc, đòi hỏi kỹ năng và hiểu biết về môn thể thao tương ứng. |
| Giải Đố | Rèn luyện trí thông minh, tư duy logic, khả năng quan sát. | Có thể gây khó khăn, nản chí nếu không tìm ra lời giải. |
| Phiêu Lưu | Cốt truyện hấp dẫn, khám phá thế giới, giải đố nhẹ nhàng. | Thường có nhịp độ chậm, ít yếu tố hành động. |
| MOBA | Tính đồng đội cao, chiến thuật đa dạng, tính cạnh tranh cao, thường xuyên được cập nhật nội dung mới. | Dễ gây “toxic” (tiêu cực) do tính cạnh tranh, yêu cầu kỹ năng và hiểu biết sâu về game, cần nhiều thời gian cày cuốc. |
Gợi ý cho người chơi:
- Nếu bạn thích hành động, tốc độ và thử thách: Hãy thử các game hành động, bắn súng, MOBA.
- Nếu bạn thích cốt truyện sâu sắc và muốn đắm chìm trong thế giới ảo: Hãy chọn game nhập vai, phiêu lưu.
- Nếu bạn thích suy nghĩ chiến thuật và lập kế hoạch: Hãy thử game chiến thuật.
- Nếu bạn muốn trải nghiệm các hoạt động thực tế một cách chân thực: Hãy chọn game mô phỏng.
- Nếu bạn yêu thích thể thao: Hãy chọn game thể thao.
- Nếu bạn muốn rèn luyện trí não: Hãy thử game giải đố.
Kết Luận
Thế giới game vô cùng đa dạng và phong phú, với vô số thể loại game đáp ứng mọi sở thích và nhu cầu giải trí của người chơi. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về các thể loại game phổ biến hiện nay. Hãy dành thời gian khám phá và trải nghiệm những thể loại game mới để tìm ra niềm đam mê của mình trong thế giới ảo đầy màu sắc này!
